Hysbysiadau Diogelu rhag Cam-drin Domestig a Gorchmynion Diogelu rhag Cam-drin Domestig
Verena Jenagan (Myfyrwraig)
Hysbysiadau Diogelu rhag Cam-drin Domestig a Gorchmynion Diogelu rhag Cam-drin Domestig
Verena Jenagan (Myfyrwraig)
Beth yw cam-drin domestig?
Mae'r Domestic Abuse Act 2021 yn diffinio ymddygiad treisgar fel:
- Cam-drin corfforol neu rywiol
- Ymddygiad treisgar neu fygythiol
- Ymddygiad rheoli neu gorfodi
- Cam-drin economaidd
- Cam-drin seicolegol
- Cam-drin emosiynol
Hysbysiadau Diogelu rhag Cam-drin Domestig
Mae hwn yn hysbysiad a gyhoeddir gan yr heddlu yn unol ag adran 20 o Deddf 2021 sy'n atal cam-driniwr rhag cam-drin rhywun sy'n 16 oed neu'n hŷn ac sydd â chysylltiad personol â nhw. Er enghraifft, maent yn briod neu wedi bod yn briod, mewn partneriaeth sifil, mewn perthynas, neu'n perthyn. Fodd bynnag, rhaid i'r troseddwr fod yn ddeunaw oed o leiaf. Nod yr hysbysiad yw cynnig amddiffyniad uniongyrchol rhag pob math o gam-drin domestig. Mae'n amherthnasol a ddigwyddodd yr ymddygiad yng Nghymru neu yn Lloegr. Gall Heddlu Trafnidiaeth Prydain, Heddlu'r Weinyddiaeth Amddiffyn, neu heddluoedd yng Nghymru a Lloegr gyhoeddi hysbysiad. Bydd yr heddlu'n ystyried yr angen am hysbysiad i amddiffyn y dioddefwr rhag cam-drin domestig posibl neu sy'n digwydd mewn gwirionedd. Bydd swyddog heddlu yn gwneud cais am hysbysiad (a eglurir isod) yn ogystal â chyhoeddi yr hysbysiad. Fel arfer, bydd llys yr ynadon yn adolygu cais am hysbysiad o fewn 48 awr. Mae hysbysebion fel hyn yn gyfreithiol rwymol, ac os na ddilynir ei delerau, gellir arestio'r troseddwr a'i ddwyn gerbron llys ynadon.
Gorchmynion Diogelu rhag Cam-drin Domestig
Gall y llys gyhoeddi gorchymyn, tebyg i'r hysbysiad uchod, i amddiffyn dioddefwyr rhag pob math o gam-drin domestig. Gall barnwr gyhoeddi gorchymyn tra bod achosion troseddol, teuluol neu sifil yn mynd rhagddynt. Gall yr heddlu, dioddefwr, neu "drydydd parti" - rhywun nad yw'n gysylltiedig yn bersonol - hefyd gyflwyno cais. Gellid ystyried ffrind, aelod o'r teulu, neu weithiwr cymdeithasol yn drydydd parti.
Mae rhain yn orchmynion amddiffyn y gellir eu defnyddio i osod cyfyngiadau a gofynion ar droseddwr, fel
- Rheoliad sy'n gwahardd rhywun rhag gwneud rhywbeth (gwaharddiad). Er enghraifft, gall hyn gynnwys atal troseddwr rhag mynd at gartref dioddefwr a/neu unrhyw leoliadau dynodedig, fel man cyflogaeth.
- Mae rhwymedigaethau hysbysu gorfodol yn rhan o’r gorchymyn. Yn unol â hynny, mae'n ofynnol i droseddwr o dan y gorchymyn roi ei enw, ei gyfeiriad, ac unrhyw newidiadau i'r rhain i'r heddlu. O fewn tri diwrnod i orchymyn gael ei gyhoeddi, rhaid i'r troseddwr roi ei enw a'i breswylfa i'r heddlu yn gyntaf, ac o fewn tri diwrnod i unrhyw addasiadau i'r rhain.
- Gall y llys ddewis gosod monitro electronig, neu "dagio", ar droseddwr er mwyn cadw llygad ar a ydynt yn cadw at rai rheoliadau’r gorchymyn, fel y rhai sy'n eu gwahardd rhag mynd at gartref y dioddefwr o fewn radiws penodol.
- Gall y llys hefyd osod gofyniad cadarnhaol sy'n ei gwneud yn ofynnol i'r troseddwr gymryd camau adeiladol, fel cymryd rhan mewn rhaglen addasu ymddygiad.
Nid oes hyd lleiaf na mwyaf ar gyfer gorchymyn. Pan fydd y llys yn cyhoeddi gorchymyn, bydd yn pennu hyd y gorchymyn ac yn ystyried pa mor hir y mae'n rhaid i'r gorchymyn bara i amddiffyn dioddefwr rhag cam-drin neu berygl o gam-drin. Mae hefyd yn gyfreithiol rwymol, ac mae unrhyw dorri ei reoliadau yn cael ei alw'n dor-ddeddf. Mae torri gorchymyn yn anghyfreithlon a dylid ei adrodd bob amser. Dylech ffonio'r heddlu os ydych chi'n credu bod unrhyw un o delerau neu reoliadau gorchymyn wedi'u torri. Pan adroddir am doriad, bydd yr heddlu'n edrych arno ac yn cydweithio â Gwasanaeth Erlyn y Goron i benderfynu a ddylid cyflwyno cyhuddiadau troseddol. Wrth i'r achos ddatblygu, bydd yr heddlu'n eich diweddaru. Bydd y cwmni monitro electronig yn hysbysu'r awdurdodau erbyn 10:00 y bore y diwrnod canlynol os yw troseddwr yn torri ei "tag" electronig, er enghraifft, trwy fynd i leoliad gwaharddedig. Ar ôl hynny, bydd yr heddlu'n penderfynu beth i'w wneud. Dylech ffonio 999 os ydych chi mewn perygl oherwydd ni fydd y weithred hon yn digwydd ar unwaith. Bydd yr heddlu'n rhoi rhif cyfeirnod trosedd i chi pan fyddwch chi'n adrodd am dor-ddeddf. Os bydd angen i chi ddilyn hyn, nodwch hyn.
Ble mae hyn ar gael?
Yng ngogledd Cymru mae hysbysebion a gorchmynion ar gael os yw’r cam driniwr yn byw yn:
- Ynys Môn
- Gwynedd
- Conwy
- Sir Ddinbych
- Sir Fflint
- Wrecsam
Mae hyn yn golygu, os ydych chi'n ddioddefwr cam-drin domestig, y gallwch chi gyflwyno cais am gorchymyn o unrhyw le cyn belled â bod y cam-driniwr yn byw yn yr ardal a grybwyllwyd yn gynharach. Bydd yr heddlu neu'r llys yn cynorthwyo i benderfynu a ydych chi'n addas ar gyfer gorchymyn os ydych chi'n ansicr ynghylch preswylfa'r troseddwr.
Yma yn BULAC gallwn ni gynghori ar faterion sy'n ymwneud â cham-drin domestig. Os hoffech chi apwyntiad, ffoniwch 01248 388411 neu anfonwch e-bost at bulac@bangor.ac.uk